Uprawa pomidorów – pomidor od nasionka

Symbol lata – POMIDOR 🙂

Uprawa pomidorów – warzywo : Pomidor (Solanum lycopersicum)

Uprawa pomidorów - pomidory leżące na drewnianym stoliku, różne odmiany

Pochodzenie

Pomidory pochodzą z regionu obecnego Peru i Ekwadoru w Ameryce Południowej, gdzie udomowiono je przez Indian.

Początkowo ludzie traktowali pomidory jako rośliny ozdobne i używali w celach dekoracyjnych, a nie spożywczych.

W XVI wieku podczas hiszpańskiej kolonizacji Ameryki, pomidory zaczęto sprowadzać do Europy i rozpoczęła się ich uprawa w różnych częściach świata.

  • Pomidory są częścią rodziny Solanaceae, do której należą także papryka, ziemniaki i bakłażany (rośliny tzw. psiankowe).  
  • Pomidory mają wysoką zawartości likopenu, który jest przeciwutleniaczem. Likopen może pomóc w ochronie przed chorobami serca i niektórymi rodzajami nowotworów. Jednak aby maksymalnie wykorzystać likopen, pomidory należy przetwarzać, np. gotować lub przetwarzać na sosy.

Ciekawostki

Pomidory są bogate w witaminę C, witaminę K, potas i błonnik. Są niskokaloryczne i stanowią zdrowy składnik diety.

Pomidor to owoc czy warzywo

Pomidor to owoc czy warzywo? Pomidory są często uważane za warzywa, ale botanicznie są owocami, ponieważ rosną z kwiatów i zawierają nasion.

Pomidory są niezwykle wszechstronnymi składnikami w kuchni. Są używane do przygotowywania sałatek, sosów, zup, pizzy, makaronów i wielu innych potraw.

Ludzie uważali je za owoce trujące przez wiele lat po ich sprowadzeniu do Europy. Dopiero w XVIII wieku naukowcy potwierdzili ich bezpieczeństwo i wartość odżywczą.

  •  W ostatnich latach rozwinęły się różne odmiany pomidorów dzięki badaniom genetycznym. Istnieją np. pomidory o zmniejszonej zawartości wody, które są bardziej wytrzymałe na transport, oraz odmiany o zwiększonej zawartości likopenu.
  • Zastosowania poza kuchnią: Pomidory mają także zastosowanie w kosmetologii. Ze względu na swoje właściwości przeciwutleniające, ekstrakty z pomidorów są stosowane w produktach do pielęgnacji skóry.  Dzięki ewolucji i selekcji odmian pomidorów stworzono różne typy i odmiany, które były dostosowane do europejskich warunków klimatycznych.

Uprawa pomidorów – historia pomidora w Polsce

Pierwsze wzmianki o pomidorach w Polsce pochodzą z XVI wieku, gdy były one importowane z regionów śródziemnomorskich i Azji przez handlarzy. 

Pomidor w kuchni i wydarzenia na świecie

  • Sos pomidorowy, znany także jako ketchup, jest jednym z najpopularniejszych dodatków do potraw na całym świecie. To klasyczny przykład zastosowania pomidorów w przemyśle spożywczym.
  • Pomidory suszone: Pomidory można również suszyć, co koncentruje ich smak i czyni je doskonałym dodatkiem do sałatek, makaronów i pizzy.
  • Pomidory były często używane jako symbol różnych ruchów społecznych i politycznych. Na przykład, w niektórych krajach pomidory były rzucone podczas protestów jako forma wyrazu niezadowolenia.
  •  Pomidory stały się popularnym motywem w sztuce i kulturze popularnej. Słynny obraz „Pomidory” Andy’ego Warhola to jedno z najbardziej rozpoznawalnych dzieł sztuki współczesnej.

Pomidorowy festiwal „La Tomatina”

Pomidorowy festiwal-Pomidorowa tradycja, znana jako „La Tomatina,” jest jednym z najbardziej znanych i nietypowych festiwali w Hiszpanii. To coroczne wydarzenie odbywające się w Buñol, w prowincji Walencja, przyciąga tłumy turystów i lokalnych mieszkańców.

Historia La Tomatina

La Tomatina ma swoje korzenie w roku 1944  jest jednym z największych festiwali pomidorów na świecie. Uważa się, że festiwal narodził się spontanicznie podczas konfliktu w miejscowym barze. Zdaniem relacji historycznych, rzucanie pomidorami zaczęło się jako forma protestu, a festiwal stał się tradycją.

La Tomatina odbywa się zazwyczaj w ostatnią środę sierpnia, trwając około godziny. Rozpoczyna się od wystrzału działa, a zakończenie sygnalizuje kolejny wybuch. Tysiące uczestników uczestniczących w festiwalu toczy wówczas bitwę pomidorową .Głównym punktem La Tomatina jest wielka bitwa na pomidory, podczas której tony pomidorów są rzucone przez uczestników na siebie nawzajem.

Uczestnicy ubierają się w specjalne stroje i okulary ochronne, a ulice Buñol stają się polem bitwy wypełnionym paprykową breją. Festiwal jest okazją do wyrażenia radości i swobodnego wyrażania emocji. Pomidory używane podczas bitwy są specjalnie przygotowane i nie nadają się do spożycia.

Wysiew nasion pomidorów

Doskonale sprawdza się ręcznik papierowy zwilżony wodą. Możemy łatwo oznaczyć sobie sekcje i kiełkować równocześnie wiele odmian.

Papier utrzymuje wilgoć i jest łatwy do usunięcia w późniejszym czasie.

Uprawa pomidorów - pędzenie nasionek na wilgotnym podłożu
sadzenie pomidorów w plastikowe pojemniki wypełnione podłożem - nowoczesna uprawa pomidorów

Sadzenie pomidorów z nasion

  • Rozpocznij od wyboru odpowiednich nasion pomidorów. Możesz wybierać spośród różnych odmian, w zależności od preferencji smakowych, warunków wzrostu i terminu dojrzewania.
  • Siew nasion: Możesz siać nasiona w małych doniczkach lub tacach. Użyj odpowiedniego podłoża do siewu. Nasiona pomidorów zazwyczaj kiełkują w ciągu 5-10 dni.
  • Pomidory wymagają ciepła do kiełkowania. Utrzymuj temperaturę w okolicach 20-25°C i zapewnij wystarczającą ilość światła. 

Przepikowanie sadzonek

W momencie posiadanie kilku liści właściwych warto przepikować nasze rozsady, chyba, że od razu były sadzone do osobnych doniczek.

Ja od kilku sezonów preferuję sadzenie nasion pomidorów w przezroczystych kubka na piwo. Na początku sypię ziemi do połowy i w trakcie wzrostu dosypuję nie muszę przekładać siewek do większych doniczek. Poniżej film co prawda dotyczący papryk, ale mechanizm jest taki sam :

Spadek wzrostu po przesadzaniu sadzonek

Trzeba pamiętać, że przesadzanie rozsad powoduje chwilowy spadek wzrostu, ponieważ zostały naruszone korzonki. Dosypując ziemi dodajemy dodatkowych składników odżywczych i dzięki temu, że przysypujemy łodygę rośliny ona  wypuszcza dodatkowe korzenia, którymi również pobiera składniki odżywcze. Jest to bardzo wskazane.

Uprawa pomidorów - hartowanie rozsady pomidora
Początkowe hartowanie rozsady.

Uprawa i pielęgnacja pomidorów

Hartowanie roślin

Bardzo ważnym zabiegiem jest hartowanie roślin. Czyli wystawianie na zewnątrz aby zaczęły przyzwyczajać się do podmuchów wiatru, promieni słońca i zmian temperatur. Dlatego warto przez kilka dni wystawiać rozsady do szklarenki albo od razu pod chmurkę dozując promienie słoneczne. Wydłużając czas co dzień o 30 min.

Termin wysadzania roślin do gruntu

Polecam wysadzeniu roślin do gruntu po 20 maja. Coraz częściej zdarzają się przymrozki nawet na początku czerwca. Krzaczek pomidora  warto posadzić znacznie głębiej niż rósł w dotychczasowej doniczce nawet pod drugi liść właściwy. A do dołka na spód wrzucić garść granulowanego obornika i przysypać delikatnie ziemią

Warunki oświetleniowe

Pomidory potrzebują pełnego nasłonecznienia, więc wybierz miejsce w ogrodzie lub na balkonie, gdzie będą otrzymywać co najmniej 6-8 godzin światła dziennie.

Podlewanie

Pamiętaj, żeby podlewać pomidory regularnie, utrzymując równomierną wilgotność gleby. Uważaj, aby nie polewać liści wodą. Unikaj nadmiernego podlewania dlatego, że może prowadzić do chorób grzybowych i pękania skórki. Pomidory są delikatne z natury, dlatego warto zaopatrzyć się w wąż ogrodowy z dłuższą lancą, którą bez problemu podlejemy je przy samej ziemi.

Dobre towarzystwo – święta trójca pomidorowa

Sadząc pomidory pamiętamy o tym, że warto obok nich umieścić sadzonki Aksamitki i Bazylii. Te rośliny wzajemnie chronią się i odstraszają swoich wrogów

Pielęgnacja, usuwanie liści

  •  Regularnie usuwaj dolne liście pomidorów, które dotykają gleby. Zapobiegnie to rozprzestrzenianiu się chorób i pomoże  utrzymać rośliny w lepszym stanie.
  • Pomidory są roślinami pnącymi dlatego należy prowadzić je przy podporach. Możesz używać w tym celu kijków, sznurków.
Uprawa pomidorów - sadzonki przed posadzeniem do zagonów podwyższanych

Usuwanie wilków

Wilki to boczne pędy rosnące w kątach między głównym pędem a liściem. Uprawa pomidorów wiąże się z ich usuwaniem i ma na celu skierowanie większej ilości energii do owoców. Jest to bardzo ważny zabieg.

Uprawa pomidorów - sadzonka pomidora w kubeczku po piwie

Sposób prowadzenia – na jeden lub kilka pędów

Pomidory można prowadzić na jeden lub kilka pędów w zależności od odmiany pomidorów i warunków wzrostu. To od nas zależy czy chce  mieć mniej ale większych owoców czy więcej owoców ale mniejszych. Przy prowadzeniu na jeden pęd owoców będzie mniej ale będą bardziej okazałe.

Uprawa pomidorów - na zagonie podwyższanym

Nawożenie

  • Ponieważ pomidory wymagają dostarczenia odpowiednich składników odżywczych do prawidłowego wzrostu. Dlatego używaj nawozów dostosowanych do roślin warzywnych, zawierających m.in. azot, fosfor i potas. Pamiętaj, że nawożenie powinno być dostosowane do potrzeb rośliny, aby to osiągnąć na początku wzrostu powinniśmy zasilać roślinę w niezbędny azot, który to dostarczy nam gnojówka z pokrzywy (zrobiona osobiście lub kupiona w formie koncentratu). Na dalszym etapie podczas kwitnienia zastosuj preparaty bogate w potas zawarty np. w gnojówce z żywokostu.
zagony z pomidorami - uprawa pomidorów
zielone pomidory bawolego serca
dojrzewające pomidory na krzaku odmiany marmande
dojrzewające pomidory i koszyk zebranych

Zapewnienie odpowiedniej ilości wody

Pomidory potrzebują stałego dostępu do wody, szczególnie podczas suszy. Unikaj przesuszania gleby, ale również nie doprowadzaj do nadmiernego zalania, co może prowadzić do gnicia korzeni i pękania owoców.

Zapylanie pomidorów

W procesie wzrosu pomidorów pojawiają się kwiaty. Kwiaty które nie zostaną zapylone przez owady nie wydadzą owców. Dlatego ja staram się maksymalizować ilość plonów codziennymi letnimi przechadzkami po szklarni lub przy zagonach i otrzepywaniem kwiatuszków z pyłku.

Oczywiście ma tu znaczenia pora dnia, ze względu na temperatury w trakcie upałów sprawdzi się też nocne zapylanie – zobacz moją relacje ze szklarni.

Dojrzewanie pomidorów

Pomidory dojrzewają w różnych momentach w zależności od odmiany. Zbieraj dojrzałe owoce ostrożnie, aby nie uszkodzić rośliny. Zwykle pomidory są gotowe do zbioru, gdy ich skórka jest jednolita, owoc lekko miękki od spodu i gdy  z łatwością można go oderwać od gałązki.

Ja stosuje też czasem kratki „podpórki” do pomidorów – zobacz film gdzie to pokazuję:

Zapobieganie chorobom pomidorów

Zawiązki korzeni – to nie problem, pokazuję jak łodyga dotykająca ziemi szybko postanowiła wypuścić korzenie. To jest normalne nie trzeba nic z tym robić.

Aby zapobiec chorobom, utrzymuj rośliny w czystości, unikaj nadmiernego podlewania, kontroluj wilki i usuwaj chore liście. Zapewnij odpowiednią cyrkulację powietrza, aby unikać nadmiernej wilgotności wokół roślin.

koszyk z różnymi odmianami pomidora np. ananas zebra

Zbiór nasion na kolejny sezon – ekologiczna uprawa pomidorów

Po wybraniu okazów z których planujemy pobrać materiał nasienny na kolejne sezony, bo trzeba jeszcze nasionka wysuszyć. Metoda suszenia na ręcznikach papierowych mi się nie sprawdziła, dlatego że irytuje mnie wydłubywanie i odrywanie nasionek posklejanych z papierem. Dlatego opracowałam metodę na „koszulki” – zobacz, może też Ci się przyda 😉

Najlepsze odmiany pomidorów mogą zależeć od Twoich preferencji smakowych, celu uprawy, oraz lokalnych warunków klimatycznych. Dlatego wybór najlepszych odmian pomidorów zależy od Twoich potrzeb i gustu kulinarnego. Warto eksperymentować z różnymi odmianami, aby znaleźć te, które najlepiej spełniają Twoje oczekiwania i warunki wzrostu.

Obfitości plonów 🙂


Opublikowano

w

przez

Tagi:

Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *